รู้ว่าใครเป็นใครในคดีอาญา

ประชาชนควรรู้ถึงสิทธิเสรีภาพ ที่ตนเองพึงได้รับจากรัฐ ซึ่งต้องช่วยกันส่งเสริมให้ประชาชนตระหนักถึงสิทธิและหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรม วันนี้คิดว่าเรื่องเกี่ยวกับใครเป็นใครในคดีอาญาก็เป็นอีกหัวข้อหนึ่งสำหรับท่านที่ยังไม่รู้จะได้ทำความเข้าใจในเบื้องต้น 

“ ใครเป็นใครในคดีอาญา ” คดีอาญา หมายถึง การกระทำผิดที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยและศลีธรรมอันดีของประชาชน เช่น ลักทรัพย์ ชิงทรัพย์ ฉ้อโกง ยักยอก ทำร้ายร่างกาย เป็นต้น
โทษสำหรับลงแก่ผู้กระทำความผิดมี 5 สถาน คือ
1. ประหารชีวิต
2. จำคุก
3. กักขัง
4. ปรับ
5. ริบทรัพย์สิน

ดังนั้น เมื่อเกิดคดีอาญาขึ้น คู่ความจะประกอบด้วยบุคคล 2 ฝ่าย คือ “ ผู้เสียหาย ” และ “ ผู้ต้องหา "
“ ผู้เสียหาย ” หมายถึง ผู้ที่ได้รับความเสียหายจากการกระทำความผิดฐานใดฐานหนึ่งรวมถึงบุคคลอื่นที่มีอำนาจจัดแทนได้

“ ผู้ต้องหา ” หมายถึง ผู้ที่ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดคดีอาญา แต่ยังไม่ถูกฟ้องต่อศาล
“ จำเลย ” หมายถึง บุคคลซึ่งถูกฟ้องต่อศาลว่าได้กระทำความผิดทางอาญา
“ ผู้ต้องขัง ” หมายถึง รวมตลอดถึงนักโทษเด็ดขาดคนต้องขัง และคนฝาก
“ นักโทษเด็ดขาด ” หมายถึง บุคคลซึ่งถูกขังไว้ตามหมายจำคุกภายหลังคำพิพากษาถึงที่สุด และหมายความรวมถึงบุคคลซึ่งถูกขังไว้ตามคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายให้ลงโทษด้วย
“ พนักงานสอบสวน ” หมายถึง เจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและมีหน้าที่ต้องแสวงหาข้อเท็จจริงและหลักฐาน เพื่อที่จะทราบรายละเอียดแห่งความผิด
“ พนักงานอัยการ” หมายถึง เจ้าพนักงานผู้มีหน้าที่ฟ้องผู้ต้องหาต่อศาล เมื่อเกิดกระทำความผิดทางอาญาเกิดขึ้น

ขั้นตอนต่อไป คือการนำการกระทำผิดดังกล่าว หรือข้อขัดแย้งที่เกิดขึ้นเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม ซึ่งประกอบด้วยชั้นตำรวจ ชั้นอัยการ ชั้นศาล และชั้นราชทัณฑ์ ซึ่งเป็นกระบวนการนำตัวผู้กระทำความผิดมาลงโทษและเป็นการอำนวยความยุติธรรมให้กับผู้ที่ได้รับความเสียหาย
ที่มา : เตือนใจ เจริญพงษ์ bloggang.com